Brahms klarinetsonate: een hoeksteen van het repertoire

De Brahms klarinetsonate in E flat major en de klarinet sonate in F minor van Brahms blijven bij spelers en fans van klarinet muziek sterkhouders tot op de dag van vandaag. Samen verkennen deze twee zeer verschillende stukken, beide geïnspireerd door Brahms goede vriend, de virtuoze klarinettist Richard Mühlfeld, het volledige karakter van de klarinet. Deze stukken gingen in première met Mühlfeld op de klarinet en Brahms aan de piano, met Clara en Robert Schumann in het publiek. Dit waren de laatste stukken die Brahms voor de solo klarinet schreef, en hij beschouwde ze als zijn meest geslaagde.

Een van de belangrijkste dingen die een klarinettist moet overwegen wanneer die beslist om de klarinetsonate in fa klein Op 120 nr. 1 of de klarinetsonate in mi bemol klein Op 120 No 2 te gaan spelen, is wie hem zal begeleiden. De pianopartijen van deze sonates zijn namelijk meer dan louter begeleidingen. Zij zijn misschien zelfs moeilijker geschreven dan die voor de klarinet. Deze sonates, geschreven tegen het einde van Brahms leven, worden vaak omschreven als ”herfstig” en wekken een warm, melancholische gevoel op. Dit warme en milde gevoel kan niet alleen door de klarinet worden opgeroepen. De sonates worden ook vaak uitgevoerd door de altviool, die een vergelijkbaar bereik heeft. Hoewel geen van beide tot de moeilijkste of de gemakkelijkste stukken in het repertorium voor de klarinet behoren, behoren deze twee sonates tot de meest populaire stukken voor klarinet.  Ze dienden vaak, hoe indirect ook, als inspiratie voor latere componisten die solomuziek schreven voor de klarinet.

De partituren en partijen van deze sonates vind je in onze bibliotheek : Klarinet sonate No 1Klarinet sonate No 2.

Enig idee hoe een chalumeau klinkt ?

Je krijgt maar weinig gelegenheid om iemand op een chalumeau, de voorloper van de klarinet,  te horen spelen.

We vonden een een heel mooi voorbeeld van een solo voor sopraan chalumeau.  Het gaat om een uitvoering van de aria ‘Veni, veni, me sequerei’ uit Vivaldi’s  Juditha Triumphans in het Concertgebouw Amsterdam door het Venice Baroque Orchestra. Uniek geluid, en o zo mooi. En ja, je denkt misschien eerst aan een blokfluit, maar je hoort er ook beslist het zoete klarinetgeluid al in.

Veel luistergenot !

Klarinetduetten, met twee is het altijd leuker.

Klarinet duetten komen voor in vele vormen. Vaak gaat het om twee klarinetten, 2 Bb klarinetten, 2 Eb klarinetten, een combinatie met een basklarinet of twee klarinetten met pianobegeleiding. Eigenlijk is het een nogal verwaarloosde vorm van klarinetmuziek. Veel duetten zijn namelijk bewerkingen in plaats van originele composities. Dit begint te veranderen in de 20ste eeuw, als enkele moderne componisten stukken gaan schrijven voor twee klarinetten, waardoor klarinetspelers nu kans zien om iets origineels in hun volgende recital op te nemen.

Wie is de uitvinder van de klarinet ?

Wie de uitvinder van de klarinet is, is niet zo eenvoudig te beantwoorden als de vraag wie de uitvinder was van dat andere houtblazersinstrument: de saxofoon. De geschiedenis van de klarinet is er een van constante evolutie. Toch kan van een aantal mensen worden gezegd dat ze grote wijzigingen hebben aangebracht en zo hebben bijgedragen tot de ontwikkelingen die hebben geleid tot de moderne klarinet familie. [Lees meer...]

Geschiedenis van de klarinet sinds de 19e eeuw

Hoewel bepaalde componisten al vroeger dan de 19de eeuw begonnen waren aan composities voor de klarinet, zoals Mozart met een concerto en een klarinetkwintet, was het pas in de 19e eeuw dat men een ware explosie zag in het gebruik van de klarinet in de muziek van de componisten van die tijd.

[Lees meer...]

Grootse muziek voor de klarinet: het klarinet repertoire

“Klarinetrepertoire” verwijst naar muziekstukken die voor de klarinet werden geschreven of bewerkt. Veel mensen gebruiken de term repertoire in de betekenis van bekende klarinetmuziek, of muziek die een ‘goede’ klarinettist moeten kennen. Het is een beetje te beperkt, maar alvast een goed begin voor een kennismaking. [Lees meer...]

Geboorte van de klarinet

chalumeau

chalumeau

Hoewel het niet nodig is om de geschiedenis te kennen van enig instrument dat je besluit te leren bespelen,  zal een beetje kennis van de klarinetgeschiedenis je speelervaring  nog aangenamer en interessanter maken en jou de stukken die je speelt beter leren waarderen. Maak kennis met de chalumeau, de familie Denner, en de eerste werken die grote componisten als Vivaldi, Rameau en Telemann schreven voor dit ‘nieuwe’ instrument. [Lees meer...]