De Bes klarinet is bij veel mensen goed bekend. Maar dat er nog zoveel andere leden behoren tot de klarinet familie is voor velen een verrassing, zelfs voor heel wat muzikanten. We overlopen even het lijstje klarinet telgen, en zoeken uit waarom de familie zo uitgebreid is.

Toen de eerste klarinetten door Richard Denner werden ontwikkeld, gebaseerd op de chalumeau in de eerste helft van de 18e eeuw,  was de klarinet een veel minder betrouwbaar en minder flexibel instrument dan de klarinetten van vandaag. Voor elk stuk muziek zou er een specifieke klarinet moeten hebben bestaan die het best in die toonaard kon spelen, wat betekende dat een klarinettist klarinetten in verschillende toonaarden moest hebben.

Vandaag is dat nog steeds zo als je ziet dat klarinettisten in orkest zowel Bes klarinetten als een klarinet in A bespelen. Na de ontwikkeling van de contrabasklarinet in de late 19e eeuw, kwam er niet veel verandering meer in de standaard definitie voor elke klarinet.

De klarinetten die vandaag deel uitmaken van deze geweldige instrumentenfamilie zijn de:

• •    Sopranino in A klein (As) – een hoge toon klarinet in A flat in het verleden voornamelijk gebruikt voor militaire blaaskapellen;
• Sopranino in E klein (Es) – is nu de ‘standaard’ sopraanklarinet;
• Sopranino in D – deze klarinet is makkelijker te bespelen dan de E flat versie;
• Klarinet in C – een instrument dat niet transponeert;
• Klarinet in Bes – de meest gebruikte klarinet;
• Klarinet in A – een klarinet met een warmere, rondere en zachtere  klank dan de Bes klarinet;
• Basset klarinet in A – een zeer zeldzame klarinet die nu weinig meer is dan een curiositeit;
• Bassethoorn in F – vroeger was deze klarinet gebogen in het midden, maar nu is die recht met een metalen hals;
• Alt klarinet in A klein (As) – een favoriet voor veel kamermuziek;
• Basklarinet in Bes – de op een na meest gebruikte klarinet;
• Contraltoklarinet in E klein (Es) – een andere zelden gebruikte klarinet;
• Contrabasklarinet in Bes – een reus van een klarinet, met een gebogen lichaam van 2,31 meter lang!

In volgende artikels bekijken we elk van deze klarinettypes graag eens van naderbij en gaan we op zoek naar de gepaste muziek ervoor.

beste groeten,
de klarinetmuziekredactie